Anatolian Journal of Botany

Yazarlar: Elif YAVUZASLANOĞLU, Gamze AKSAY, Ahmet ÇETİNKAYA

Konular:Biyoloji

DOI:10.30616/ajb.866427

Anahtar Kelimeler:Biyofumigasyon,Brassicaceae,Kültürel mücadele,Nematod baskılanması,Tagetes spp.

Özet: Soğan sak nematodu, Ditylenchus dipsaci (Kühn, 1857) Filipjev, 1936, dünyada bitkisel üretimde önemli kayıplara neden olan bitki paraziti bir nematoddur. Doğada birikim yapmayan ve toprak kökenli hastalık ve zararlıların kontrolünde ümit var mücadele yöntemlerinden biri yeşil gübrelemedir. Yeşil gübrelemenin soğan sak nematodu üzerine etkinliği ile ilgili çalışmalar sınırlıdır. Bu çalışmada, Brassicaceae familyasından 4 bitki türü ve bir Tagetes patula L. çeşidinin soğan sak nematodu üzerindeki etkinliği in vitro olarak araştırılmıştır. Çalışmada su ve kum ortamında 4. ve 11. günde 5 bitki türünde nematodlardaki hareketsizlik oranları kayıt edilmiştir. Bitki türlerinin etkinliği zamanla artmıştır. Çalışmada bütün uygulamalarda en yüksek hareketsiz nematod oranı roka ile elde edilmiştir. Su ortamında 4. ve 11. günlerde sırasıyla %84.1 ve %95.7 oranlarında hareketsiz nematod elde edilirken kum ortamında, hareketsiz nematod oranı %60.2 ve %86.1 olarak kayıt edilmiştir. Rokayı takiben Tagetes patula 4. ve 11. günlerde sırasıyla su ortamında %72.9 ve %98.3 oranlarında, kum ortamında ise %40.9 ve %81.9 oranlarında etkinlik göstermiştir. Turp da sırasıyla 4. ve 11. günlerde su ortamında %62.5 ve %94.2, kum ortamında %59.2 ve %80.9 hareketsiz nematod oranları ile ümitvar bulunmuştur. Çalışmada elde edilen veriler tarla koşullarında yeşil gübre uygulamaları için ön veri oluşturmuştur.

---