Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi

Yazarlar: Ömür YILDIRIM

Konular:Sosyal

Anahtar Kelimeler:Zaman-Mekan,Mikhail Bakhtin,Kronotop,Pandora'nın Kutusu

Özet: Zaman ve mekân kavramları felsefe tarihi boyunca çeşitli görüş farklılıkları ile tartışılmıştır. Zaman ve mekânın birlikteliğinde oluşan Kronotop kavramı Bakhtin tarafından görecelik teorisinin yardımıyla edebiyat alanına aktarılmıştır. Kronotop kavramı anlatı türleri için yeni bir araştırma alanı yaratır. Sinemada roman gibi anlatı türüne dayalı bir sanat dalıdır. Sinema alanı içerisinde Bakhtin’in kavramsal olarak açıkladığı kronotop öğelerini barındırabilir. Pandora’nın Kutusu filmi de Bakhtin’in bahsettiği krontopların görünür olması için yeterli bir alana sahiptir. Bütün büyük olaylar yolda başlar ve kahramanın yolculuğu sırasında olaylar ortaya çıkar. Kahramanlar kendilerini yol boyunca keşfeder ve değişimleri yolda olur. Yola çıkmış bir kahraman artık eskisi gibi olmayacağının farkındadır. Yol ile birlikte zaman-mekân bir araya gelerek kronotoplar aracılığı ile görünür olur. Yeni Türk sinemasında karakterlerin yolculukları, bireysel yalnızlıkları, varoluş çabaları, taşra ve taşra insanı gibi konular sıkça işlenmeye başlamıştır. 2000 yılı sonrası Türk sinemasındaki önemli filmlerden olan Pandora’’nın Kutusu (2008) filminde, Bakhtin’in tespit etmiş olduğu yol-karşılaşma, misafir odası-salon, şato (konak-köşk-yalı), taşra kasabası ve eşik kronotoplarının filmdeki durumu araştırılarak, bu film üzerinden kronotop kavramının Türk sinemasındaki durumu araştırılacaktır.

---