Mimarlık Bilimleri ve Uygulamaları Dergisi (MBUD)
Yazarlar: Tugba DÜZENLİ, Elif Merve ALPAK, Abdullah ÇİĞDEM
Konular:Kentsel Çalışmalar
DOI:10.30785/mbud.553779
Anahtar Kelimeler:Sürdürülebilirlik,Kültür,Sembolik peyzaj,Kentsel mekanlar
Özet: Sürdürülebilirlik kültürü oluşmuş bir toplum, kent kültürünü daha yoğun bir şekilde algılar, kuvvetli bir şekilde kent kültürünü hisseden toplumlarda sürdürülebilirlik kültürü de daha kolay oluşabilir. Kentsel mekânların sürdürülebilirliğinde; fiziksel, sosyokültürel ve psikolojik alt bileşenleri arasındaki ilişki etkilidir. Bu nedenle kültürel sürdürülebilirliği sağlayan çevre düzenlemeleri, toplumun birbirine ve mekâna yabancılaşmasına engel olması ve kültür çeşitliliği oluşturması açısından oldukça önemlidir. Günümüz kentleri ve mekânları simgesel referanslarla karakterize edilerek tanımlanır. Bu araştırmada kültürel sürdürülebilirlik ve simgesel peyzaj kavramlarına odaklanılmıştır. Simgesel peyzajlardaki kültürel değişimin fiziksel (etkinlik ve mekân) etkileşiminin ve mekânlara yönelik memnuniyetin sorgulanması bu çalışmanın öncelikli amacı olmuştur. Çalışma kapsamında simgesel peyzajların kentin kültürel sürdürülebilirliğine etkilerini belirlemek amacıyla önce 18 uzmanla daha sonra Türkiye’nin Trabzon kenti açık mekânlarında 186 kullanıcıyla anket yapılmıştır. Ankette kenti simgeleyen açık mekânların sürdürülebilirliği sorgulanmıştır. Daha sonra anket sonuçlarına SPSS (v. 23.0) kullanılarak One-Sample T testi ve Korelasyon analizleri uygulanmıştır. Ayasofya ve Boztepe’ nin etkinlik açısından kentin kültürel sürdürülebilirliğindeetkili simgesel mekânlar olduğu belirlenmiştir. Sonuçta, Ayasofya, Boztepe, Meydan parkı, Ganita, Surlar, Atatürk köşkü, Sümela Manastırı, Uzungöl kentin simgesel mekânları olarak kültürel sürdürülebilirlikte etkili oldukları ortaya konmuştur. Simgesel mekanların etkinlik çeşitliliği açısından kültürel sürdürebilirliğe etkilerindeki farklılıkların istatistiksel olarak anlamlı olup olmadığını belirlemek için SPSS (v. 23.0) kullanılarak One-Sample T testi yapılmıştır. Testin sonuçları simgesel mekânların; etkinlik çeşitliliğini yansıtma açısından kültürel sürdürülebilirliği istatiksel olarak farklı etkilediğini göstermiştir (p < 0.01) Çalışma sonucunda; Meydan parkı ve Ganita da kentin merkezi iki simgesel mekânı olarak memnuniyette kültürel sürdürülebilirliğietkileyen yerler olarak öne çıkmıştır. Çünkü iki mekân da kentin kolay erişebilir noktalarında ve tarihi geçmişe sahip, yoğun kullanımlı yerlerdir. Bu nedenle kültürel sürdürülebilirlikte de ön plana çıkmıştırlar.