Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi
Yazarlar: Nuri ORHAN, Mehmet KURT, Osman ÖZBEK, Ali Yavuz ŞEFLEK
Konular:Fen
DOI:10.30910/turkjans.837120
Anahtar Kelimeler:Düşey hidrolik yük,Milli pompa,Düşüm,Verim
Özet: Yeraltı su kaynaklarının kullanımı açılan derin kuyular ile sağlanmaktadır. Kaynaklara ulaşmak için kullanılacak olan derin kuyunun fiziksel özelliklerine bağlı olarak su seviyeleri özelliklerinin bilinmesi yapılacak pompajın daha verimli hale getirecektir. Bu çalışma da altı farklı düşey hidrolik yük (DHY-75, DHY-100, DHY-125, DHY-150, DHY-175 ve DHY-200) ve üç farklı debi (Q-40. Q-50 ve Q-60) değerinde kuyu düşüm seviyesi pompa çıkış basıncı, şebekeden çekilen güç ve gürültü seviyeleri ölçülmüştür. Kuyu düşüm seviyesine, pompa çıkış basıncına ve verim değerlerine varyans analizi ve Tukey testi yapılmıştır. Kuyu düşüm seviyesine ve çıkış basıncına yapılan varyans analizine göre debi, düşey hidrolik yük ve debi x düşey hidrolik yük interaksiyonun istatistiki açıdan önemli olduğu görülmüştür (p<0.01). Düşüm seviyeleri sabit debi değerlerinde artan düşey hidrolik yüke bağlı polinomsal bir seyir izlemiştir. Pompa çıkış basıncı sabit debi değerlerinde genel olarak düşey hidrolik yükün artmasına bağlı bir artış gerçekleşmiştir. Pompa çıkış basıncı sabit debilerde en küçük (DHY-75) ve en büyük (DHY-200) düşey hidrolik yük değerlerindeki artış sırasıyla Q-40 debi değerinde %7.98 Q-50 debi değerinde %11.57 ve Q-60 debi değerinde ise %17.41 olarak tespit edilmiştir. Pompaya ait ölçülen güç değerlerinde çok bir değişim gözlenmemiştir. Pompa çıkış basıncı ve debinin fonksiyonu olarak hesaplanan verim değerlerindeki değişim sabit debi değerlerine göre genel olarak düşey hidrolik yükün artması ile artmıştır. Pompa en yüksek verim değerinin ise Q-40 debi değerinde DHY-200 düşey hidrolik yük seviyesinde %36.22 olarak belirlenmiştir. Düşey hidrolik yük artışının pompa veriminde ve verim parametrelerinde olumlu olduğu gözlemlenmiştir. Ancak pompaların düşey hidrolik yük seviyesi yüksek olan derin kuyulara kurulması maliyeti arttıracağı için pompa verimi ve kurulum maliyetleri açısından ekonomik bir analiz yapılması gereklidir.