Türk Klinik Biyokimya Dergisi
Yazarlar: Gürkan ÇIKIM, Metin KILINÇ, Filiz ALKAN BAYLAN
Konular:-
Anahtar Kelimeler:D vitamini,MDA,Hemoglobin,Çinko,Bakır
Özet: Amaç: Adölesan dönemde fiziksel, cinsel, biyolojik, psikolojik ve sosyal değişimler olmaktadır. D Vitamini, vücudun kalsiyum (Ca) ve fosfor (P) dengesini düzenleyerek kemik gelişimini sağlayan, immün sistem oluşumuna katkıda bulunan, kanser gelişimini engelleyen antienflamatuar bir hormondur. Serbest radikaller; DNA, protein, lipidler gibi yapılara zarar veren moleküllerdir. En önemli göstergelerinden biriside Çinko ve bakır, metaloenzimlerin yapısında bulunan elementlerdir. Çinkonun, oksidatif stresten koruyucu rolü, bakırın ise hidroksil (OH) iyonu oluşturduğu bilinmektedir. Biz bu çalışmamızda D vitamini yetersizliği olan adölasanlarda, çinko ve bakır elementlerinin yanı sıra oksidatif stresin göstergesi olan MDA düzeylerinde değişim olup olmadığını araştırmayı amaçladık. Gereç ve Yöntem: Bu çalışma, D vitamini yetersizliği olan 30 (Grup I) ve D vitamini düzeyleri normal olan 30 adölesan da (Grup II) yapılmıştır. Çalışmada plazma çinko, bakır, magnezyum, MDA, hemoglobin seviyeleri değerlendirilmiştir. Bulgular: Bakır düzeylerinde; D vitamini eksikliği olan grupta (Grup I) istatistiksel olarak anlamlı p<0.05, MDA düzeyleri ise istatistiksel olarak anlamlı olmayan p>0.05 yükseklik saptanmıştır. Çinko düzeylerinde, D vitamini eksikliği olan grupta (Grup I) istatistiksel olarak anlamlı p<0.05 düşüklük bulunmuştur. Diğer parametrelerde herhangi bir değişiklik görülmemiştir. Yapılan analize göre D vit düzeyleri ile çinko arasında orta düzeyde pozitif yönde, bakır arasında ise orta düzeyde negatif yönde korelasyon saptanmıştır. Sonuç: Yaptığımız bu çalışmada D vitamini yetersizliği ile birlikte, oksidatif stres göstergesi olan MDA düzeylerinin ve bakırın arttığını, çinko düzeylerinin ise azaldığını saptadık. Sağlıklı bir yaşam için D vitamini yetersizliği saptanan adölesanlarda diyetlerininin düzenlenmesinde çinko ve bakırında göz önüne alınmasını düşünmekteyiz.