Klinik Psikoloji Dergisi

Yazarlar: Leman Korkmaz, Deniz Derin Yurtören, Tuna Tümözen

Konular:-

DOI:10.5455/kpd.26024438m000025

Anahtar Kelimeler:-

Özet: Tükenmişlik, kişinin yaptığı işle aşırı ve yoğun bir şekilde uğraşması sonucunda ortaya çıkan; duygusal tükenme, duyarsızlaşma ve yetkinlik olmak üzere üç alt boyutta incelenen bir kavramdır. İki farklı çalışmayı içeren bu araştırmada, üniversite öğrencilerinde tükenmişliğin alt boyutlarını yordayabilecek faktörlerin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. İlk çalışmada, çevresel ve demografik faktörlerin etkisini incelemek amacıyla 18-26 yaş aralığında 209 üniversite öğrencisine Demografik Bilgi Formu, Maslach Tükenmişlik Envanteri- Öğrenci Formu ve tükenmişliğin sebeplerini ölçmek amacıyla hazırlanan Değerlendirme Formu uygulanmıştır. Bulgular, öğrencilerin okudukları bölümlere ve bulundukları sınıflara göre tükenmişlik seviyelerinde anlamlı farklılıklar bulunduğunu; derslerin yoğunluğu, bölümdekilerle anlaşamama gibi çevresel/göreve ait farklı faktörlerin tükenmişliğin alt boyutları için yordayıcı olduğunu göstermiştir. Bölümden memnun olmama, tükenmişliğin tüm alt boyutlarını yordayan tek faktör olmuştur. İkinci çalışmada, demografik faktörlerin etkisi kontrol edildiğinde öz-yeterlilik ve ilişki, başarı ve güç ihtiyacı olmak üzere, kişisel ihtiyaçların yordayıcı gücü incelenmiştir. Bu amaçla, 18-35 yaş aralığında 335 üniversite öğrencisi katılımcıya Yeni Psikolojik İhtiyaçlar Değerlendirme Ölçeği, Maslach Tükenmişlik Envanteri-Öğrenci Formu ve Öz-yeterlik Ölçeği uygulanmıştır. Elde edilen bulgular, demografik faktörler kontrol edildiğinde öz-yeterliğin sadece tükenmişliğin yetkinlik boyutunu, ilişki ihtiyacının sadece tükenmişliğin duygusal tükenme boyutunu, başarı ihtiyacının ise tükenmişliğin üç boyutunu da yordadığını göstermiştir. Elde edilen bulguların öğrencilerde tükenmişliği azaltacak çalışmalar ve müdahale programları için yol gösterici olması beklenmektedir.

---