Uluslararası Doğu Anadolu Fen Mühendislik ve Tasarım Dergisi

Yazarlar: Uğursal DEMİR

Konular:Denizcilik

DOI:10.47898/ijeased.794333

Anahtar Kelimeler:Cayro,Cayro stabilizör,Yalpa,Kayıcı tekneler

Özet: Bir deniz aracının tasarımı, imalatı ve teslimi aşamalarında göz önünde bulundurulması gereken temel klaslama kurallarına ek olarak; konforu ve güvenliği attırıcı önlemlerin son yıllarda daha fazla önem kazandığı görülmektedir. Bir teknenin mühendislik tasarımın da hem hacimlerin etkin kullanımı, hem de güvenlik ve konforu bir kazanım olarak, seri üretim yapan firmalar tarafından müşterilere avantaj olarak sunulmaktadır. Evrensel tasarım olarak sunulan ve sürdürülebilirlik açısından da birçok tasarımda aranan niteliklerin; tekne üretiminde ve pazarlama aşamalarında tüm teknolojik gelişmelere paralel olarak artması’da kaçınılmazdır. Bu bağlam da tasarımın temel amacı mümkün olanaz fiziksel çaba ile mevcut hacimlerin etkin bir şekilde kullanılabilmektir, denilebilir. Özellikle 1990’lı yılların başlarından itibaren yat ve gezinti teknelerinin bir üst sınıf tüketicilerin, yani zengin sınıfının objesi olduğu anlayış yıkılmaya başlandığında kayıcı tip teknelerin üretimi hız kazanmıştır. 2000’lerden günümüze gelindiğinde ise özellikle seri üretim yapan firmaların rekabeti, sadece tasarım alanında değil aynı zaman da deniz araçlarını aşırı yalpa ve trim hareketlerinin sönümlendirilmesi; yolcu ve mürettebatın konforu, tekne emniyetinin sağlaması amacıyla bu hareket dengeleyici sistemlerin geliştirilmesine katkı sağlamıştır. Bu çalışmada, bir geminin suda maruz kaldığı kuvvetlerin sebep olduğu hareketleri dengeleyebilmek amacıyla cayro stabilizörlerin (ARG); çalışma prensibi ve temel olarak kayıcı teknelerdeki uygulama örnekleri irdelenmiştir.

---