Uluslararası Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi Dergisi
Yazarlar: Ramazan ÇAKIR
Konular:Eğitim, Bilimsel Disiplinler
Anahtar Kelimeler:Türkçe,Yabancılara Türkçe Öğretimi,Yedi İklim,Anonim Türk Halk Edebiyatı
Özet: Küreselleşen dünyada, geleneksel kültürümüze ait değerlerin ve Türk halk edebiyatı unsurlarının, başka milletlere özellikle de yüksek eğitim almak ve dil öğrenmek için ülkemize gelen yabancı uyruklu öğrencilere aktarılması gün geçtikçe daha fazla önem kazanmaktadır. Dil öğretimiyle birlikte edebi-kültürel unsurların aktarımı da kolaylaşmaktadır. Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi ilk olarak 11.yüzyılda Kaşgarlı Mahmut’un Divan-ı Lügati’t Türk adlı eserinde kullanılan tümevarım metoduyla başlamış, kelime tekrarlarına ve örnek cümlelere yer verilerek Araplara-yabancılara ilk Türkçe öğretimi gerçekleştirilmiştir. Codex Cumanicus ve Muhakemetü‟l Lügateyn gibi eserlerde Türk dili öğretilirken, Türk halk bilimi ürünlerini de öğretme amacı güdülmüştür. Yabancı dil öğrenmek sadece o dilin dil bilgisi kurallarını, yapısını ve söz varlığını öğrenmek değildir. Yabancı bir dil öğrenmek, yeni bir kültürle, yeni bir edebiyatla karşılaşmak, karşılaşılan kültürün-edebi ürünlerin özelliklerini tanımak ve içselleştirmek demektir. Bu nedenle günümüzde yabancı dil öğretilirken, o dile ait kültür-edebiyat aktarımları da gerçekleştirilmektedir. Araştırmanın çalışma örneklemini Yunus Emre Enstitüsü “Yedi İklim Türkçe Öğretim Seti” oluşturmaktadır. Bu çalışmanın amacı, Yabancılara Türkçe Öğretimi alanında hazırlanmış Yedi İklim (A1, A2, B1, B2, C1, C2) kitap setlerinde geçen Anonim Türk Halk Edebiyatı unsurlarını tespit etmek, elde edilen bulgulara dayanarak yorumlamak ve Yabancılara Türkçe Öğretimi alanında yeni öneriler geliştirmek ve sonuçlara ulaşmaktır. Bu araştırma, nitel analiz tekniklerinden belge taraması tekniği kullanılmıştır. Elde edilen veriler, gruplandırılarak betimsel olarak incelenmiştir. Çalışmamızda, Yedi İklim setinde yer alan 343 okuma metni incelenmiş ve kısaca şu sonuçlara ulaşılmıştır. Yedi İklim setinde A1-128 alkış-dilek, A2-57 alkış-dilek, 47 deyim, 1 efsane “Ağrı Dağı Efsanesi” 4 kargış, B1-46 alkış-dilek, 99 deyim, 1 halk hikâyesi “Tahir ile Zühre” 3 mani, B2- 21 alkış-dilek, 176 deyim, 8 atasözü, C1 alkış-dilek yok, 186 deyim, 5 atasözü, 5 fıkra ve C2 seviyesindeki ders kitaplarında alkış-dilek bulunmazken, 178 deyime rastlanmıştır. Yedi İklim setinde toplam, 252 alkış-dilek, 686 deyim, 13 atasözü, 3 mani, 5 fıkra, 1 halk hikâyesi, 1 efsaneye yer verilmiştir. İncelenen sette, Anonim Türk Halk Edebiyatı unsurlarından sadece mani, masal, efsane, halk hikâyesi, atasözü, deyim, alkış-dilek (dua) ve kargış (beddua) yer almaktadır. Ninni, tekerleme, türkü, ağıt, bilmece, geleneksel halk tiyatrosu örneklerine rastlanmamıştır. Sonuç olarak, Yabancılara Türkçe Öğretimi alanında hazırlanan bu sette, Türk kültürü ve edebiyatı ürünleri açısından birçok örneğe yer verilse de, zengin Türk halk edebiyatı türlerinin çeşitliliği ve sayısal yetersizliği dikkat çekmektedir.