Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi
Yazarlar: Ahmet Duran ÇELİK, Arif SEMERCİ
Konular:Fen
DOI:10.30910/turkjans.727573
Anahtar Kelimeler:Pamuk,Girdi kullanımı
Özet: Pamuk Türkiye’de ve dünyada sanayi bitkileri içindefazla ekim alanına ve üretime sahip, ihracat Pazar değeri yüksek olan, gıda ve yem sanayinde önemli yer tutan stratejik bir üründür. Pamuk, kullanım alanı genişliği ve farklı sektörlerde sağlamış olduğu katma değer bakımından tarım ürünleri içinde özel bir yere ve öneme sahiptir. Dünya pamuk üretiminde Türkiye 7.sırada yer almaktadır. Araştırma alanı olarak belirlenen Hatay İli Türkiye pamuk üretim alanlarında %11,54, kütlü pamuk, çiğit ve lif üretiminde %10,57’lik bir paya sahiptir. Araştırmada kullanılan veriler %95 güven aralığı ve %5 ortalamadan sapma ile belirlenen 136 tarım işletmesinden elde edilmiştir. İncelenen işletmelerde 2016 yılında 14.674 da alanda toplam 7.767 ton kütlü pamuk üretimi gerçekleştirilmiştir. İşletmelerde pamuğun ekim alanı ortalaması 108 da, bitkisel üretim desenindeki payı ise %38,20’dir. Araştırma alanında incelenen işletmelerde birim alandan ortalama 529,29 kg kütlü pamuk elde etmek için; 2,6 kg tohum, 64,9 kg gübre, 0,85 lt tarımsal mücadele ilacı 40,5 lt mazot, 641,7 kw elektrik ve 2,7 EİGB kullanılmıştır. Yapılan analizler sonucunda; küçük işletmeler ile büyük işletmeler arasında gübre, işgücü ve elektrik kullanım düzeyleri bakımından %5 önem düzeyinde istatistiki açıdan anlamlı bir fark olduğu tespit edilmiştir. Pamuk üretiminde hasat yöntemi ile (elle veya makinayla hasat) elde edilen verim arasında istatistiki yönden bir farklılık olmamakla birlikte, kazanılan gelir bakımından %5 önem düzeyinde bir fark olduğu saptanmıştır. Bu durum, makinalı hasat yapan işletmelerin elle hasat yapan işletmelerden daha fazla gelir elde ettiğini ortaya koymaktadır. Sulama yöntemi (salma sulama ve damlama sulama) ile pamuk verimi arasında, istatistiki açıdan anlamlı bir fark olmamakla birlikte, gelir açısından %5 önem düzeyinde farklılık olduğu anlaşılmıştır. Diğer bir ifade ile salma sulama yapan işletmeler damlama sulama yapan işletmelere göre daha fazla gelir elde etmişlerdir.