Klinik Psikoloji Dergisi
Yazarlar: Jülide Ceren Yıldırım, Başak Bahtiyar
Konular:-
DOI:10.5455/kpd.26024438m000019
Anahtar Kelimeler:-
Özet: Bu çalışmada, çeşitli yaşantısal kaçınma stratejilerini değerlendirmeye imkân sunan Çok Boyutlu Yaşantısal Kaçınma Ölçeği’nin Türkçe uyarlamasının yapılması ve klinik olmayan bir örneklemde psikometrik özelliklerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışma, yaşları 18 ve 40 arasında değişen 407 yetişkin gönüllü katılımcıyla (281 kadın, 126 erkek) yürütülmüştür. Araştırmada, katılımcılara Çok Boyutlu Yaşantısal Kaçınma Ölçeği, Kabul ve Eylem Ölçeği-II, Bilişsel Duygusal Bilinçli Farkındalık Ölçeği-Revize, Pozitif ve Negatif Duygu Ölçeği ile Psikolojik İyi Oluş Ölçeği uygulanmıştır. Açımlayıcı faktör analizi bulgularına göre, Türkçe ölçek 59 maddeden ve 5 alt boyuttan (Kaçınma, Dikkat Dağıtma ve Baskılama, Sıkıntıya Dayanıklılık, Erteleme ve Bastırma ve İnkâr) oluşmaktadır. Ölçeğin tümü ve alt boyutları, iyi düzeyde güvenirlik değerlerine sahiptir. Geçerlik analizlerine ilişkin sonuçlarda, Türkçe form ile yaşantısal kaçınma ve esneksizlik, bilinçli farkındalık, psikolojik iyi oluş, olumlu ve olumsuz duygu arasında beklenen yönde anlamlı ilişkiler elde edilmiştir. Ayrıca, farklı yaşantısal kaçınma stratejilerinin psikolojik iyi oluş üzerinde, alanyazında yaşantısal kaçınmayı tek boyutta değerlendirmek için kullanılan ölçeğin ve farkındalığın ötesinde yordayıcı rolünün olduğu belirlenmiştir. Çalışmanın bulguları, Türkçe Çok Boyutlu Yaşantısal Kaçınma Ölçeği’nin yaşantısal kaçınmanın farklı formlarını değerlendirmek için kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir ölçüm aracı olduğuna işaret etmektedir.