Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi
Yazarlar: Nurdan ÖZKAN, Nuray MÜCELLÂ MÜFTÜOĞLU
Konular:Fen
Anahtar Kelimeler:Domates,Gübre,Kalsiyum,Verim
Özet: Domates yetiştiriciliğinde gübreleme konusunda yapılan iki aşamalı bu tez çalışmasında; değişen dozlarda kalsiyum ve farklı azotlu gübre kullanımlarının domatesin verimi ile meyvedeki kalsiyum içerikleri üzerine etkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır. İlk aşama olarak; Rio Grande çeşidi domates fidelerinin kullanıldığı fide yetiştirme ortamlarına kalsiyum sülfat kaynaklı 4 doz Ca (0; 100; 200 ve 300 g/m2) uygulanarak fideler büyütülmüştür. İkinci aşamada; bu fidelerin azot ihtiyaçları üç farklı azotlu gübre (amonyum nitrat, kalsiyum nitrat, üre) kaynağından eşit miktarlarda azota eşdeğer olacak şekilde karşılanmıştır. Yapılan çalışmada; domatesin meyve verimi ile yaprak ve meyvesindeki Ca miktarı belirlenmiş ve ayrıca meyve ve yapraklardaki Ca miktarlarının oranları incelenmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre domatesteyüksek meyve verimi; ilk aşamada 100 g/m2 Ca uygulanarak yetiştirilen fidenin, ikinci aşamada amonyum nitrat ile üst gübrelenmesi sonucu elde edilmiştir. Yapraktayüksek kalsiyum değerine 300 g/m2 Ca uygulanan ortamdan alınan fidenin, üre ile üst gübrelenmesi sonucunda ulaşılmıştır. Meyvede iseyüksek Ca birikimi fide yetiştirme ortamına 100 g/m2 Ca verilmesi ve üst gübrelemede ürenin kullanılması sonucu elde edilmiştir. Meyvedeki Ca miktarının yapraktaki Ca miktarına oranıyüksek 100 g/m2 Ca uygulanan ortamdan alınan fidenin üre ile üst gübrelenmesi sonucunda elde edilmiştir. Domates yetiştiriciliğinde fide yetiştirilen ortama CaSO4 kökenli 100 g/m2 Ca ilave edilmesi ve üst gübrelemenin de amonyum nitrat gübresiyle yapılmasının verimi olumlu etkilediği belirlenmiştir. Domateste kalsiyum eksikliği görülen tarım alanlarında fide yetiştirilirken ortama CaSO4 kaynağından 100 g/m2 olacak şekilde Ca eklenmesi aynı zamanda meyvedeki Ca miktarını olumlu etkilemiştir. Bu verilere göre, domates meyvesinde Ca miktarını artırmak istendiği takdirde üst gübrelemede üre gübresinin tercih edilmesi gerektiği belirtilebilir.