Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi

Yazarlar: Muharrem ERGUN, Zahide SÜSLÜOĞLU, Aydın Şükrü BENGÜ

Konular:Fen

Anahtar Kelimeler:Bitkisel çay,Dağ çayı,FTIR,Sideritis spp,Dedegöl Dağı

Özet: Fourier dönüşümlü kızılötesi spektroskopisi (FTIR) kısa sürede ve kolay uygulanabilmesi nedeni ile fizik bilim insanlarından bahçe bitkileri bilim insanlarına kadar birçok araştırmacının başvurduğu değişik organik ve inorganik maddelerin yapılarını araştırmak amacıyla kullanılan yenilikçi bir yöntemdir. Bu çalışmada, FTIR, Türkiye’de doğal olarak yetişen yabani Sideritis pisidica Boiss. & Heldr. bitki aksamlarındaki farklılığı ortaya koymak için kullanılmıştır. Bitkinin gövdesi, yaprakları ve çiçeklerinde bulunan Na, Cr, Zn, Fe, Mg, Mn, Co, Cu ve Ni gibi bazı mineraller ile protein, yağ, çözünür şeker ve nem içeriği, FTIR spektrumlarının ana yapısal içerikleri tahmin edip edemeyeceği amacıyla analiz edilmiştir. Tahmin edildiği gibi, çoğu minerallerin miktarı yaprakta yüksek miktarda bulunmuş ve yaprağı sırası ile çiçek ve gövde takip etmiştir. Bununla birlikte çiçek, yaprak ve gövdeye göre Ca, Cr ve Zn mineralleri bakımından daha zengin bir içeriğe sahip olmuştur. Yaprak, gövde ve çiçeğe göre daha fazla protein içermiştir. Toplam proteinin aksine, ham yağ içeriği gövdedeyüksek bulunmuş ve gövdeyi sırası ile çiçek ve yaprak takip etmiştir. Pik içeriği dikkate alındığında, FTIR spektrumları Sideritis pisidica Boiss. & Heldr. bitkisinin gövde, yaprak ve çiçekte bulunan protein veya toplam çözünür şeker içeriklerindeki farklığı açıkça ortaya koymuştur. Fakat spektrumlar bitki aksamlarındaki ham yağ veya nem içeriğini tahmin edememiştir.  

---