Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi

Yazarlar: Abdullah SESSİZ, Emin GÜZEL, Yılmaz BAYHAN

Konular:Fen

DOI:10.30910/turkjans.471203

Anahtar Kelimeler:Bağ sürgünü,Budama,Kesme kuvveti,Kesme enerjisi.

Özet: Bu çalışmada, bağ çubuklarının kesme işlerinde kullanılabilecek bir makinanın tasarımında temel parametreler olan kesme kuvveti, kesme gerilmesi ve enerji gereksiniminin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda 8 farklı üzüm çeşidi için sürgün çapına ve neme bağlı olarak kesme özelliklerinin değişimi incelenmiş ve istatiski olarak değerlendirilmiştir. Deneylerde kullanılan asmaların sürgünleri Diyarbakır ilindeki şaraplık üzüm üreten üreticilere ait bağlardan temin edilmiştir. Sürgünlerin kesme özelliklerinin belirlenmesinde, Llyod LRX plus, 5000 N kapasiteli biyolojik malzeme test cihazı kullanılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre, bitkinin kesme özelliklerinin sürgün kesit alanıyla doğrudan ilişkili olduğunu gözlenmiştir. Kesilen sürgünlerin çaplarının aynı olsa bile kesme özellikleri bakımından çeşitler arasında önemli farklılıklar ortaya çıkmıştır. Çapa bağlı olarak elde edilen maksimum kesilme kuvveti değerleri yabancı üzüm çeşitlerinde elde edilirken,düşük değerler ise yerli şaraplık üzüm çeşitlerinde saptanmıştır. Yabancı çeşitler için elde edilenyüksek kesme değerleri ise sırasıyla Cabernet Franc, Shiraz, Cabernet Sauvignon, Chardonnay, Merlot ve Tannat çeşidinde elde edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre maksimum kesme kuvveti 2084 N ve kesme enerjisi 662 Ncm olarak  % 42 Nem içeriğinde, 10 mm sürgün çapında Cabernet Franc çeşidinde bulunurken, aynı sürgün çapındadüşük kesme kuvveti 1595 N ve kesme enerjisi 531 Ncm olarak Tannat çeşidinde elde edilmiştir. Dolaysıyla bir budama veya kesme makinasının tasarımında ve imalatında çeşitlerin bu kesme özellikleri önemli bir etkiye sahiptir. Bu nedenle, budama ve benzeri kesme işlerinde kullanılacak bir makina tasarımında mutlaka üzüm çeşidinin kesme özellikleri dikkate alınmalıdır. Bu da makina imalatçılarının bir yandan daha modern budama makinalarının imalatının yapılmasına yapmasına olanak sağlayacaktır.

---