Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi

Yazarlar: Turgay ŞENGÜL, İsmail YETER

Konular:Fen

DOI:10.30910/turkjans.680096

Anahtar Kelimeler:Muş,Kaz yetiştiriciliği

Özet: Bu çalışma, Muş ilinde ekstansif ve yarı entansif şartlarda yapılan kaz yetiştiriciliğin mevcut durumunun ortaya konulması ve yetiştiricilikte karşılaşılan önemli sorunların tespit edilmesi amacıyla yapılmıştır. Çalışmanın materyalini, Muş ili merkez, Hasköy, Bulanık, Malazgirt, Varto ve Korkut ilçelerine bağlı ve kaz yetiştiriciliğinin yoğun olarak yapıldığı köylerdeki 105 adet kaz üreticisinden elde edilen veriler oluşturmuştur. Araştırma bulgularına göre; Muş ilinde, üreticilerin hiçbirinin kaz yetiştiriciliği konusunda eğitim almadığı ve yetiştiricilik yapma sürelerinin ortalama 17 yıl olduğu belirlenmiştir. İşletme başına damızlık dişi kaz sayısının ortalama 18 adet, damızlık erkek kaz sayısının ise 8 adet olduğu saptanmıştır. Kaz barınaklarının büyüklüğünün ortalama 50 m2 olduğu ve genellikle briket malzemeden yapıldığı belirlenmiştir. Kazların genellikle 4 haftalık yaşta iken meraya çıkarıldığı ve günde 2 kez yemlendiği saptanmıştır. Yetiştiricilerin %67’sinin hastalıklara karşı hiçbir önlem almadığı, %30’unun vitamin, ilaç vb. kullandığı, %3’ünün ise aşı yaptırdığı belirlenmiştir. Sonuç olarak; Muş ilinde yapılan kaz yetiştiriciliğinin yapısı ve sorunlarının ülke geneli ile benzer olduğu ve üretimin daha çok ailenin et ihtiyacını karşılamak amacıyla yapıldığı saptanmıştır. Üreticilerin başta gelen sorunlarının; eğitim yetersizliği, hastalıklar, kullanılan düşük verimli ırklar, bakım-besleme konusundaki yetersizlikler ve pazarlamada karşılaşılan sorunlar olduğu söylenilebilir.

---