Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi

Yazarlar: Yavuz Selim ŞAHİN, İsmail Alper SUSURLUK

Konular:Fen

DOI:10.30910/turkjans.725807

Anahtar Kelimeler:Blatta lateralis,Entomopatojnematod

Özet: Halk sağlığı açısından önemli bir zararlı olan hamam böceklerine karşı kullanılan kimyasal ilaçlar insan sağlığına zararlı olup böceklerin direnç kazanmasına neden olmaktadır. Bu çalışmada biyolojik mücadele kapsamında kimyasal insektisitlerin yerine kullanılan entomopatojen nematod (EPN) (Heterorhabditis bacteriophora HBH) Türkistan hamam böceğine (Blatta lateralis) karşı uygulanmıştır. Toprak üstünde, EPN’lerin ihtiyaç duyduğu nemli ortamı sağlayabilmek amacıyla hidrofil kumaş tuzağı kurulmuştur. 50, 100 ve 150 IJ/cm2 dozajında EPN uygulanan kumaşlar, 37 gün süren deneme boyunca değiştirilmeden kullanılmıştır. İlk uygulama, tuzakların kurulmasından hemen sonra 10 tane B. lateralis ergini eklenerek yapılmıştır. Benzer şekilde, ikinci uygulama 15 gün, üçüncü uygulama ise 30 gün sonra başlatılmıştır. Tüm uygulamalarda, B. lateralis erginleri EPN'lere 4 ve 7 gün maruz kaldıktan sonra hamamböceklerinin ölüm oranları belirlenmiştir. Türkistan hamamböceği tuzakların kurulmasından 30 gün sonra HBH'ye maruz kaldığında bile enfeksiyon meydana gelmiştir. Bu çalışma sonucunda, hidrofil kumaş kullanılarak hibrit HBH ırkının topraküstü kalıcılığı ve infektivitesi 4 haftadan daha uzun süre sağlanabilmiştir. Ek olarak, hamamböceği ölüm oranlarının maruz kalma süresine ve HBH dozuna bağlı olarak arttığı tespit edilmiştir.

---