Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi

Yazarlar: Cafer TÜRKMEN, Nurdan ÖZKAN, Yusuf ÖZÇELİK, Damla ÖZÇELİK, Osman TİRYAKİ

Konular:Fen

DOI:10.30910/turkjans.725770

Anahtar Kelimeler:Pestisit,Toprak,Topraksolucanı,Enzim,Mikroorganizma

Özet: Pestisitler verimi artırmak için doğrudan toprağa ya da bitkilere uygulanmaktadır. Bitkilere uygulanan pestisitlerin önemli bir kısmı da toprağa karışmaktadır. Pestisitlerin topraksolucanlarına etkisi konusunda ise az sayıda çalışma vardır. Bu çalışmada chlorpyrifos ve glyphosate pestisitlerinin ikişer dozu (önerilen doz ve önerilen dozun iki katı) toprağa katılarak 2D (2 boyutlu) düzenekte topraksolucanlarından Eisenia fetida türünün tercihlerine sunulmuştur. Düzeneklerdeki topraksolucanlarının topraklardaki galeri alanları, mikroorganizma sayıları, katalaz ve üreaz enzim aktiviteleri araştırılmıştır. Pestisit uygulanmayan topraklarda 2D düzeneğin her iki tarafında topraksolucanlarının açtığı galeri alanları arasında önemli fark bulunmazken (p>0.05), topraksolucanlarının chlorpyrifos uygulanmış toprak kısmı ile ilaçlanmamış kısmında açtığı galeriler arasında önemli fark gözlenmiştir (p=0.0298). Topraksolucanları chlorpyrifosun iki katı uygulanmış topraklarında kontrol tarafına göre daha çok galeri açmışlardır (p=0.0323). Galeri alanları bakımından glyphosate’in etkisi de önemsiz olmuştur (p>0.05). Mikroorganizma sayıları bakımından chlorpyrifosun önerilen dozunda artış olmuş (p=0.0074), chlorpyrifosun önerilen dozun iki katı uygulamasında kontrole göre fark görülmemiştir. Önerilen dozun iki katında glyphosate uygulamalarında mikroorganizma sayılarında önemli derece azalma olmuştur (p=0.0273). Katalaz enzim aktivitesi chlorpyrifosun iki kat uygulamasında önemli seviyede artmışken (p=0.0041), üreaz enzimi aktivitesi bakımından chlorpyrifos ve glyphosate uygulamalarının her iki dozlarında istatistiksel fark olmamıştır (p>0.05). Bu çalışma ile bu tür metotların, toprak kalitesi, kirliliği, verimliliği ve ekoloji çalışmalarında kullanılabileceği ortaya konulmuştur.

---