Uluslararası Sosyal Bilimler Akademi Dergisi
Yazarlar: Yağmur HODANCI, Hikmet Zeki KAPCI
Konular:Tarih
Anahtar Kelimeler:Milli Korunma Kanunu,II. Dünya Savaşı,Cumhuriyet Halk Partisi,Demokrat Parti,Savaş Ekonomisi
Özet: Bu çalışmada öncelikle Türkiye’nin savaş ekonomisinden ve savaş zamanı çıkarılan kanunlardan bahsedilmiştir. Ardından Milli Korunma Kanunu’nun çıkarılma ve uygulanma süreci anlatılmıştır. Son olarak Cumhuriyet Halk Partisi ve Demokrat Parti zamanında kanunda yapılan değişikliklerden bahsedilmiştir. 1946 ve 1954 değişikliklerini vermek amaçlanmıştır. Araştırmada veriler toplanmış, işlenmiş ve sunulmuştur. 1940 yılında çıkarılan kanun yirmi yıl yürürlükte kalmış ve zaman içinde değiştirilmiştir. Genç Türkiye Cumhuriyeti, maddi imkânsızlıklar içinde var olma mücadelesi vermiştir. Millî mücadeleyi kazandıktan sonra da ekonomisini bağımsızlık üzerine kurmuştur. Planlı bir ekonomi programı takip etmiştir. Fakat hem Osmanlı Devleti’nin borçları hem 1929 Ekonomi Buhranı Türkiye’nin ekonomisini olumsuz etkilemiştir. II. Dünya Savaşı’nın çıkması da zor durumda olan ekonomiyi daha da etkilemiştir. Türkiye, savaşa girmese de savaşın ekonomik zorluklarını yaşamıştır. Genç nüfus silah altına alınmış, üretim düşmüş, piyasada mal kıtlığı yaşanmıştır. Bu zorlukların üstesinden gelmek için bazı önlemler almıştır. Bu önlemlerden birisi Milli Korunma Kanunu’dur. Savaş şartlarının getirisi olan kanun hükümete olağanüstü hallerde kullanılacak yetkiler vermiştir. Kanunla devlet; el koyma, fiyat belirleme gibi haklara sahip olmuştur. Kanun uygulanmaya başlamasıyla tartışmaları da beraberinde getirmiştir. Uygulamada tutarsızlıklar görülmüştür. Hükümetin değişmesiyle uygulamada da değişiklikler olmuştur. Zaman içerisinde kanun maddelerinde bazı değişiklikler yapılmıştır. II. Dünya Savaşı bittikten sonra da kanun uygulanmaya devam etmiştir. Savaş zamanı çıkarılan Milli Korunma Kanunu, Varlık Vergisi ve Toprak Mahsulleri Vergisi Cumhuriyet Halk Partisi’nin devletçilik anlayışını daha da katılaştırmıştır. Bu durum kamuoyunu çok rahatsız etmiştir. Demokrat Parti iktidara gelirken katı devletçiliği eleştirmiştir. Ekonomik sıkıntılardan bunalan halk yeni partiyi desteklemiştir. Fakat DP döneminde de bu kanun uygulanmaya devam etmiştir. DP, ekonomi kötüleşince Milli Korunma Kanunu’na başvurmuştur. Nihayet kanun 1960 yılında yürürlükten kaldırılmıştır.