Turkish Journal of Science and Health

Yazarlar: Çiğdem KARAGÜLLE, Saadet CAN ÇİÇEK

Konular:Sağlık Bilimleri ve Hizmetleri

Anahtar Kelimeler:Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı,Hastalık Algısı,Yaşam Kalitesi,Nurse

Özet: Amaç: Çalışma Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH) olan bireylerin, hastalık algılarının yaşam kalitesi üzerine etkisinin belirlenmesi amacıyla gerçekleştirilmiştir. Gereç ve Yöntemler: Kesitsel tipteki çalışma, bir üniversite hastanesinde KOAH tanısı alan 204 bireyle yapılmıştır. Veriler Tanıtıcı Özellikler Formu, Hastalık Algısı Ölçeği ve Kısa Form–36 (SF-36) Yaşam Kalitesi Ölçeği ile toplanmış, SPSS (ver.18) istatistik programında değerlendirilip; sayı, yüzde, ortalama, standart sapma, pearson korelasyon analizi ve ANCOVA modeli ile incelenmiştir. Bulgular: Katılımcıların yaş ortalaması 63.8±6.9 yıl, %74.5’i erkek, %80.4’ü 0-5 yıldır KOAH tanılı olup, %32.8’i dördüncü %30.9’u üçüncü evre KOAH hastasıdır. KOAH’lı bireylerin yaş, cinsiyet, medeni durum, eğitim düzeyi, gelir durumu, kronik hastalık varlığı, sigara ve alkol kullanma durumu ile hastalık algısı ve yaşam kalitesi arasında anlamlı fark bulunmuştur (p˂0.05). Hastalık süresi ve hastalık evresi ile hastalık algısı ve yaşam kalitesi arasında anlamlı fark bulunmuştur (p˂0.05). SF-36 yaşam kalitesi ölçeği alt boyutları ile hastalık algısı ölçeği alt boyutlarından hastalık tipi, kişisel kontrol, tedavi kontrol, hastalığı anlayabilme ile anlamlı pozitif korelasyon; süre (akut/kronik), sonuçlar, duygusal temsiller, psikolojik atıflar, risk etkenleri boyutu arasında anlamlı negatif korelasyon vardır. Hastalık algısı ile yaşam kalitesi arasında anlamlı ilişki vardır (p˂0.05). Sonuç: KOAH’lı bireylerde hastalık algısı yaşam kalitesinin iyileştirilmesinde önemlidir. Yaşam kalitesinin artırılması pozitif hastalık algısının sağlanabilmesi, komplikasyonların önlenmesi ve tedavi sürecine uyumda hemşirenin hastasına bütüncül bakım anlayışı ile yaklaşarak hastalık algısı ve yaşanan sorunları belirlemesi, bu sorunların çözümüne ve yaşam kalitesini artırmaya yönelik girişimlerde bulunması önemlidir.

---