Anadolu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi
Yazarlar: Rıfat ÜSTÜN
Konular:İşletme
Anahtar Kelimeler:Standart maliyetler
Özet: Gelişmekte olan ülkelerinönemli sorunlarından biri, ekonomik ve sosyal kalkınmanın istikrar içinde gerçekleştirilmesidir. Gelişmekte olan ülkeler arasında kabul edilen ülkemizde, elli yıldan fazla bir süredir kalkınma çabalarına girişilmiştir. Ekonomik faaliyetler,küçük ekonomik birim olan işletmelerde yerine getirildiğine göre, kalkınma planlarını hazırlayacak kuruluş, işletmelerin eylemlerine ilişkin maliyet bilgilerinden geniş ölçüde yararlanır. Bilindiği gibi işletmelere ilişkin maliyet verilerini sağlayanönemli alt bilgi sistemlerinden birisini de, «maliyet muhasebesi» oluşturur. Maliyeıt muhasebesinden sağlanan verilerin; gerek mikro, gerekse makro düzeyde etkin bir biçimde kullanılabilmesi için söz konusu verilerin «benzer olayları benzer şekilde ifade etmesi» gerekir. İşte Tekdüzen Maliyet Muhasebesi Sistemi, işletmelerin termoloji birliğine ulaşmasına, maliyet muhasebesi ilkelerini ve yöntemlerini aynı şekilde kullanmalarma, rapor sistemlerinin ve hesap planlarının benzer şekilde olmasına olanak sağlar. Böylece maliyet muhasebesinin ürettiği bilgilerle; aynı işletmenin cari ve geçmiş dönemleri arasında karşılaştırma yapma olanağı elde edildiği gibi, benzer işletmelerin mali durum ve faaliyet sonuçlarının da birbiriyle karşılaştırılması ve konsolidasyona gidilmesi mümkün olmaktadır. Tekdüzen maliyet muhasebesi sistemi ayrıca, muhasebe usullerinde yeknesaklık, bir ölçüde de istikrar sağladığından işletmelerin maliyet muhasebesi sistemlerinin verimleri artmaktadır. Ayrıca devletin ekonomik kalkınmayı hızlandırmak için kullandığı veriler, daha güvenilir ve karşılaştırılabilir nitelikte olduğundan, ekonomik, mali ve sostal politikaları etkinlik kazanmakta, gerek tüm ekonomi gerekse sektörler düzeyinde ekonomik kaynaklar daha verimli bir şekilde kullanılmaktadır. Öte yandan tek düzen maliyet muhasebesi sistemi, standart maliyetlerle kullanıldığında, fiili maliyetler ile standart maliyetler karşılaştırılarak, işletmelerin çeşitli bölümlerindeki başarılı ve başarısız yöneticiler gerçek bir biçimde belirlenebilmektedir. İşte bu çalışmamızda, önce tekdüzen maliyet muhasebesi sistemi ayrıntılı bir biçimde incelen'miş ve daha sonra da standart maliyetlerin tekdüzen maliyet muhasebesi sisteminde nasıl uygulanabileceği, verilen sayısal örneklerle gösterilmiştir.