Doğu Asya Araştırmaları Dergisi

Yazarlar: Emre KARTAL

Konular:Siyasi Bilimler

Anahtar Kelimeler:Türkiye – Çin ilişkileri,Doğu Türkistan,Uygur meselesi,Çin Halk Cumhuriyeti,Türkiye Büyük Millet Meclisi,Dış ticaret

Özet: Türkiye– Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC) ilişkileri diplomatik olarak 1971 yılında kurulmuştur. Ancak tarihi geçmiş değerlendirildiğinde, Türk –Çinilişkileri Doğu Asya’da başlamış olan binlerce yıllık bir geçmişe sahiptir. Genel olarak iki ülke arası ilişkiler düşük yoğunluklu bir seyir izlemiştir. Bu seyrin son yirmi yılı, Türkiye’nin yasama ve denetim faaliyetlerinin yürütüldüğü ve gündemin iktidar ve muhalefet milletvekilleri tarafından değerlendirildiği, Türkiye Büyük Millet Meclisi faaliyetleri üzerinden analiz edilmiştir. Türkiye – Çin ilişkilerinin iki temel hatta ilerlediği görülmüştür. TBMM faaliyetlerinde, Doğu Türkistan ve dış ticaret özelinde ekonomi ana meseleler olmuştur. Bu bağlamda 1999 – 2019 tarihleri arasında yer alan 21., 22., 23., 24., 26. ve 27. TBMM dönemleri değerlendirilmiş, yasama ve denetim faaliyetlerinde Çin ile ilgili meselelerin görüşüldüğü tutanaklar incelenerek, önemli konuşma ve denetim çalışmaları örneklenmiş ayrıca bir söylem analizi yapılmıştır. Genel olarak Türk parlamenterlerin Çin’e yönelik olumsuz bir söylem geliştirdiği görülmüş ve bunun sebepleri analiz edilmiştir.

---