Aras Türkiye Eski Yakın Doğu Araştırmaları Dergisi
Yazarlar: Ayşe Tuba ÖKSE
Konular:Arkeoloji
Anahtar Kelimeler:Ilısu Barajı Kurtarma Projesi,Yukarı Dicle,Arkeolojik Miras
Özet: Ilısu Barajı dolum alanında kalacak arkeolojik verilerin incelenmesi, bugüne dek yalnızca sınırlı arkeolojik bilgi sunan bu bölgenin kültür tarihine değerli katkılar sağlamıştır. Bölgede Mezopotamya kültürleri egemendir. Ilısu Barajı inşaat alanında kalan 15 arkeolojik alanın tümü küçük boyutlu, tek katmanlı alanlardır. Küçük tarımcı veya mevsimlik yerleşimlerden oluşan 11 alanda kurtarma kazıları yapılmıştır. Boncuklu Tarla, basit mimarisi ve mezarları olan Çanak Çömleksiz Neolitik B yerleşimidir ve Havuz Mevkii, Ubeyd Dönemine tarihlenen küçük kırsal bir yerleşimdir. Tunç Çağları, Tatıka’da bulunan MÖ 3. binin ilk yarısına ait mezarlar ve bunlarla ilişkili ritüel yapılara sahip bir mezarlık alanı, Zuraki Zeri de MÖ 2. binin ilk yarısına tarihlenen küçük bir kırsal yerleşimle temsil edilmektedir. Zeviya Tivilki ve Kilokki Rabiseki Yeni Assur Dönemi’nde kullanılan yaylaları temsil etmektedir. Bölgede üç yerleşim Roma İmparatorluğu döneminde kullanılmıştır; Ilısu Höyük’te bir askeri kale, Kilokki Rabiseki’de bir oda mezar ve Zeviya Kavla’da bir kırsal yerleşim alanı. Ilısu Köyü’nde ergitme fırınlarıyla ilişkili kırsal yerleşim alanı 13. ve 14. yüzyıllara tarihlenmektedir.