Harran Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi
Yazarlar: Pınar Çağlar ALPTEKİN, Fatma KORUK
Konular:Tıp
DOI:10.35440/hutfd.636080
Anahtar Kelimeler:Gebe,Ilaç,Doktora danışmadan ilaç kullanımı
Özet: Amaç: Çalışma, Şanlıurfa’da gebe kadınların ilaç kullanım alışkanlıklarını ve etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla yapılmıştır. Materyal ve Metod: Tanımlayıcı tipte olan araştırmanın evrenini, Şanlıurfa’da bir eğitim araştırma hastanesinin kadın doğum polikliniklerine başvuran gebeler oluşturmuştur. Örnek büyüklüğü; konuyla ilgili çalışmalar dikkate alınarak tahmini orantı/oran/sıklık %27.8, hata sınırı %5 ve %95 güvenle yapılan hesaplamada 309 olarak hesaplanmıştır. Veriler, Tanımlayıcı Veri Toplama Formu aracılığı ile Şubat-Mayıs 2016 tarihleri arasında, yüz yüze görüşme tekniği kullanılarak toplanmıştır. Araştırmada, Harran Üniversitesi Etik Kurulu’ndan ve Kamu Hastaneler Birliği Genel Sekreterliği’nden yazılı izin, çalışmaya katılmayı kabul eden gebe kadınlardan sözlü onam alınmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde, tanımlayıcı istatistiklerden yüzde, ortalama ve standart sapma; tek değişkenli analizlerden Ki-kare testi kullanılmıştır. Bulgular: Gebelerin %76.1’i gebeliği boyuncaaz bir ilaç kullanmaktadır. Gebelerin %23.6’sının doktora danışmadan ilaç kullandığı ve bu ilaçlar içerisindefazla analjeziklerin (%21.4) olduğu belirlenmiştir. Gebelerin %74.4’ü doktordan ilaç hakkında bilgi istediğini, %63.8’i ilaçların prospektüsünü okuduğunu, %98.1’i ilacı doktorun önerdiği şekilde kullandığını, %57.6’sı ilacın kullanımında saat aralıklarına ve %74.1’i ilacın dozuna dikkat ettiğini, %64.4’ü evde bulunsun diye ilaç yazdırmadığını bildirmiştir. Yapılan istatistiksel değerlendirmede; gebelerin doktora danışmadan ilaç kullanım durumları ile sosyo-demografik özellikleri ve kronik hastalığı olma durumları açısından aralarında fark olmadığı belirlenmiştir (p>0.05). Sonuç: Çalışma sonuçlarına göre, gebelerin çoğunluğunun doğru ilaç kullanım alışkanlığına sahip olduğu belirlenmiştir. Bu sonuçlar doğrultusunda, gebelerde doğru ilaç kullanımının yaygınlaştırılması, gebelik izlemlerinde ilaç kullanım alışkanlıklarının da sorgulanması, gerekli durumlarda ilaç kullanımına yönelik gebe ve ailesine eğitim ve danışmanlık yapılması, hemşirelerin ilaç kullanımı konusunda bilgilerinin güncel tutulması ve konuya duyarlılıklarının artırılması önerilmiştir.