Milli Saraylar Sanat Tarih Mimarlık Dergisi
Yazarlar: Agata WOJCİK
Konular:Mimarlık, Sanat, Tarih
Anahtar Kelimeler:Oryantalizm,Tablo,Sultan,Savaş Sahnesi,Portre,Türkiye,İstanbul,Saray
Özet: Bu makale, Polonyalı ressam Stanisław Chlebowski ile Osmanlı padişahı Sultan Abdülaziz’in ortak çalışmalarını ele almaktadır. Chlebowski, İstanbul’a 1864 yılında gelmiştir. Sanatçı Doğu’da, tarihî tabloları için “yöresel özellikler” ve esin kaynakları arayışındaydı. Yüksek kazanç beklentisi ve Sadık Paşa’nın (Michał Czajkowski) aracılığıyla 1864’te sultanın sarayında çalışmaya başladı. Padişahın ve ailesinin portrelerini yaptı. Türk ordusunu yücelten; saray hayatını,çok da savaş sahnelerini tasvir eden resimler yaptı. Bu eserlerin sanatsal formlarını sultan kendisi oluşturdu. Sanatçıya kompozisyon çözümleri önerdi, tavsiyelerde bulundu. Söz konusu tabloların doğa çalışmalarına fırsat kalmadan, aceleyle yapıldıkları bellidir. Chlebowski muhtemelen Versay’daki çoğu 19. yüzyılda yapılmış savaş temalı tablolardan esinlenmiştir. Fakat onun eserleri, dönemindeki savaş tablolarından oldukça farklıdır. Ödemelerde karşılaştığı sıkıntılar, sultanın eserlerin formlarına müdahalesi ve sağlık problemleri onu 1872 yılında saray ressamlığından istifa etmeye zorlamıştır. Sarayda geçirdiği dönem, sanatçının sonrasında yaptığı eserlerin sanatsal biçimini etkilemiştir.