Gümrük ve Ticaret Dergisi
Yazarlar: Hüseyin Güçlü ÇİÇEK, Burcu GÜNEŞ
Konular:Hukuk
Anahtar Kelimeler:Izaha davet müessesesi,Vergi uyumu,Vergi psikolojisi,Vergi uyuşmazlıkları
Özet: Devletler vergi gelirleriniüst seviyeye çıkarmak için farklı vergileme yöntem ve tekniklerinden faydalanırlar. Bu süreçte mükelleflerin vergiye uyum düzeylerinin yükseltilmesi büyük önem taşır. Sistemsel denetimlerle tespit edilen vergi kayıplarınınaza indirilebilmesi ve vergi maliyetlerinin düşürülebilmesi için kullanılan modern yöntemlerden birisi de izaha davet müessesesidir. İzaha davet müessesesi ile vergiyi doğuran olay meydana geldiği halde vergilendirilmemiş kazançların, normalden daha az uygulanacak ceza haddi ile kayıt altına alınması amaçlanmaktadır. Böylelikle bilgi eksikliği, dalgınlık, hesap hatası gibi art niyet olmaksızın vergi kaybına neden olan durumlar için mükelleflere açıklama imkânı tanınarak gönüllü uyum sağlanmaya çalışılmaktadır. Bu kapsamda çalışmada vergi uyumu, vergi psikolojisi ve vergi uyuşmazlığı olguları kavramsal çerçevede ele alınmış, sonrasında izaha davet müessesesine neden ihtiyaç duyulduğuna, müessesenin kapsamına, amaçlarına ve uygulama sürecine yer verilmiştir. Gerçekleştirilen anket sonuçlarına istinaden değerlendirmelerde bulunulmuştur. Buna göre izaha davet müessesesinin tanınırlığının henüz yeterli düzeyde olmadığı, izaha davet edilen mükelleflerin ise çoğunluğunun müesseseyi faydalı bulduğu belirlenmiştir. Mali idarece geliştirilen teknoloji odaklı uygulamaların, mükelleflerce olumlu karşılandığı da görülmüştür.