OANNES - Uluslararası Eskiçağ Tarihi Araştırmaları Dergisi
Yazarlar: Tülay ŞAHİN
Konular:Tarih
Anahtar Kelimeler:Eski Mısır,Yemek,Beslenme,Toplum,Beslenme Kültürü
Özet: Yeme ve beslenme kültürü, insanoğlunun biyolojik ihtiyacını karşılayan basit bir eylem olmanın çok ötesindedir. Beslenme sürecindeki gelişmeler, insanlığın antropolojik gelişimiyle birlikte ilerlemiştir. Avcı- toplayıcı toplulukların yabani bitkileri ve yabani hayvanları yemesinden, yerleşik hayata geçişle birlikte tarımın yapılmasına kadar olan zamanda, beslenme kültürünün de kendi iç dinamikleri değişmiş ve gelişmiştir. Tarımsal faaliyetlerin başlaması beslenme kültürünü en çok etkileyen faktörlerin başında gelmektedir. Özellikle yerleşik hayata geçişle birlikte köylerin, kentlerin ve en önemlisi devletlerin kurulmasıyla beslenme sistemine sosyo-politik, ekonomik, kültürel ve dinsel dinamiklerde etki etmeye başlamıştır. Sınıfsal farkların keskin olduğu toplumlarda bu dinamikler daha sert ve net olmuştur. Toplumların içinde yaşadığı coğrafyanın yeme ve beslenme kültürüne olumlu etkisi olabileceği gibi olumsuz etkisi de olabilir. Verimli bir coğrafyada kurulmuş bir medeniyet kendi kendine yetebilen bir güce sahipken, aynı şartlara sahip olmayan bir medeniyet, üretim noktasında dışarıya bağımlı kalabilmektedir. Tarih boyunca kendi besinini kendi topraklarından sağlayan medeniyetler, kıtlık gibi tehlikelere karşı hazırlıklı olmuş ve bu tehlikeyi kolay atlatabilmiştir. Eski Mısır, bu açıdan oldukça şanslı bir medeniyet olmuştur. Nil Nehri’nin getirdiği bereketle Mısır halkı, tarımsal ürünlerden, deniz ürünlerine kadar çeşitli besinleri yeme ve beslenme kültürüne dahil edebilmiştir. Besinlerde çeşitlilik olmasına rağmen, toplumun her kesimi eşit oranda iyi bir beslenme düzenine sahip olamamıştır. Şüphesiz ki; bu duruma etki eden faktörlerin başında Antik Mısır’ın kendi içinde oluşturduğu sosyo-politik, ekonomik ve kültürel (din) dinamikler gelmektedir Çalışmamızda bu dinamiklerin Eski Mısır toplumunun yeme ve beslenme kültürüne etkisi ve onu nasıl şekillendirdiği incelenecektir.