Meriç Uluslararası Sosyal ve Stratejik Araştırmalar Dergisi
Yazarlar: Abdül Fettah ŞEN
Konular:Sosyal
Anahtar Kelimeler:Reklam,Göstergebilim,İmge,Kripto Para,Barthes
Özet: Tüketim kültürünü yaşam biçimi haline getiren reklamlar, mutluluğun formülünün tüketmekten başka bir şey olamayacağının mesajlarını ustaca vermektedir. Reklamı oluşturan her bir öge, temelde insanlara insan olmanın gereğini öğretme iddiasındadır. Daha kaliteli, mutlu ( ! ) bir yaşam sürmek için gereken nesneler, reklamlar tarafından listelenmektedir. İnsanlara ‘O nesneyi al !’ konutunu veren reklamlar, aslında bilinçaltında toplumda kabul görmenin pasaportunu da verme vaadinde bulunmaktadır. Reklamlar sadece satılmak istenen ürünler için yapılmaz. Bunun gibi ürünleri insanlara ömürleri boyunca satmak için ‘yaşama rehberi’ diye isimlendirdikleri ‘popüler kültürü’ de satmaları gerekir. Siz sadece bir araba almak istersiniz; size arabanın yanında karizma olmayı, lüksü, cinselliği, statüyü de satarlar. Arabanın yanında sahip olduğunuz değerler vücudunuza giren bir virüs gibi sizi sarar ve etkilemeye başlar. Artık o statünün gerektirdiği diğer ürünleri almaktan başka çareniz yoktur. Tüketmenin yaşam biçimi haline getirilişinin en basit hali bu işleyişle gerçekleşir. Para, bu işleyişin her zaman merkezinde yer almaktadır. Paranın tüketim kültüründeki değişmeyen değerli kağıt olma özelliği, teknolojik gelişmelerle son yıllarda önemini kaybetmiş ve para da zamanın ruhuna uyarak sanal âleme taşınmıştır. Kripto parayı insanların bu kadar kolay kabullenişinde reklamların etkisi tartışılmazdır. Son yıllarda ülkemizde sanal paraya olan yoğun ilgi düşünüldüğünde bu kısa sürede gerçekleşen yayılımda reklamların ne kadar etkili olduğu araştırmaya değer bir konu olarak görülmektedir. Bu çalışmada Türkiye’de hizmet veren sektörün lider firmaları BtcTurk ve Paribu reklamları örneklem olarak seçilmiştir. Reklamlar, göstergebilimsel olarak incelenirken Roland Barthes’in görsellerin anlamını irdeleyen çözümlemesi uygulanmıştır. Araştırmada reklamların gizli kodları çözülmüş ve bireyselliğin ön plânda olduğu bir aile yapısının özendirildiği tespit edilmiştir.