Ahi Evran Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi
Yazarlar: Soyalp TAMÇELİK, Baybars ÖĞÜN
Konular:Siyasi Bilimler
Anahtar Kelimeler:Uluslararası politika,Dış politika,Yapısal Realizm,Genel dış politika davranış eğilimleri,Sistem düzeyi.
Özet: Bu makalenin argümanı, Yapısal Realizme dayanarak sistem düzeyinde devletlerin ‘dış politikalarını’ analiz etmenin teorik açıdan tutarsız olmasına karşılık ‘genel dış politika davranış eğilimlerini’ açıklamanın mümkün olduğu yönündedir. Uluslararası İlişkiler disiplininin ana akım düşünce okulu Realizmin alt okullarından Yapısal Realizm, uluslararası politik sistemdeki genel işleyişi açıklamak iddiasındadır. Kenneth Waltz’a göre bu alt okulun epistemolojisi, dış politika analizleri için uygun değildir. Buna karşılık pek çok çalışmada Yapısal Realizmden yola çıkılarak sistem düzeyi yerine birey ve devlet düzeylerinde analizler ortaya konmaktadır. Waltz, uluslararası politika ile dış politikanın farklı çalışma alanları olduğunu açıkça belirtmekte iken, dış politika analizleri için ulusal değişkenlerin de bilinmesi gerektiğini öne sürmektedir. Waltz kendi teorik çerçevesinin, devletlerin ayrı olarak ele alınarak dış politikalarının çalışılması için yetersiz kaldığını belirtmekte teorik olarak tutarlıdır. Buna göre Yapısal Realizme dayanarak, birey ve devlet düzeylerinde devletlerin dış politikalarının analiz edilmesi teorik olarak tutarsızlık yaratmaktadır. Bu çalışma kapsamında, ‘dış politika’ ile ‘genel dış politika davranış eğilimleri’ ayrımının yapılması halinde, Yapısal Realizmin teorik kapsamından uzaklaşmadan, sistem düzeyinde devletlerin ‘genel davranış eğilimlerini’ açıklamanın mümkün olabileceği ileri sürülmektedir.