Journal of Advances in VetBio Science and Techniques
Yazarlar: ["Şükrü GÜNGÖR", "Haydar ÖZKARA", "Muhammed İNANÇ", "Mine HERDOĞAN", "Feyzanur MART", "Hasan Ali ÇAY", "Ramazan YILDIZ", "Hidir GÜMÜŞ", "Ahmet Cumhur AKIN", "Ayhan ATA"]
Konular:-
DOI:10.31797/vetbio.1117222
Anahtar Kelimeler:BHBA,Fertilite,Koyun,Senkronizasyon.
Özet: Bu çalışmada koyunlarda sezon dışı dönemde senkronizasyon öncesi kan BHBA seviyesinin gebelik oranlarına üzerine etkisinin incelenmesi amaçlandı. Bu amaçla, Burdur ilinde bulunan en az 1 doğum yapmış 2-4 yaşlı 100 baş Merinos/Merinos melezi koyun kullanıldı. Senkronizasyon amacıyla hayvanlara progesteron emdirilmiş süngerler 60 mg Medroxy progesteron acetat (MPA) intravaginal olarak 14 gün süre ile uygulandı. Uygulama günü hayvanlardan kan alınarak, BHBA (betahidroksibütirik asit) ölçümü yapıldı. Süngerler çıkartılırken, 500-700 IU aralığında kas içi PMSG uygulaması yapıldı. Süngerlerin çıkarılmasından 24 saat sonra arama koçu yardımı ile östruslar gözlendi ve östrusta olduğu belirlenen hayvanlar elde sıfat yöntemi ile çiftleştirildi. Çiftleştirmeleri takiben 35-45. gün aralığında transrektal prob kullanılarak ultrason yardımı ile gebelikler kaydedildi. Senkronizasyona alınan hayvanların tamamının östrusta olduğu belirlendi ve aşımları gerçekleştirildi. Yapılan gebelik muayenesi sonucunda hayvanların 57 baş hayvan gebe (%57) iken 43 baş (%43) hayvan gebe kalmamıştır. Çalışmada, kan BHBA değerleri 0,12 mmol/L -0,66 mmol/L (n:100) aralığında ölçülmüş olup ortalama 0,35±0,083 mmol/L olarak tespit edilmiştir. Gebe kalan hayvanların kan BHBA seviyesi 0,29±0,005 mmol/L olarak tespit edilirken, gebe kalmayan koyunların kan BHBA seviyesi 0,41±0,073 mmol/L olarak tespit edilmiştir. (p<0,001). Ayrıca çalışmada kullanılan koyunlarda kan BHBA düzeyi ile gebelik oranları arasında güçlü bir negatif korelasyon olduğu belirlenmiştir (r = −0,719, p<0,001). Sonuç olarak literatürde anılan dönemde koyunların fertilite parametreleri ile kan BHBA düzeyi ile arasındaki ilişki hakkında bir çalışma olmaması sunulan çalışmanın literatüre önemli bir katkı sağladığı kanısına varılmıştır. Düşük BHBA seviyelerine sahip olan hayvanlardan daha yüksek bir fertilite başarısı elde edilebileceği, yüksek BHBA seviyesine sahip hayvanların enerji dengelerinin düzenlenerek fertilite oranlarının yükseltilebileceği, yapılan çalışmanın küçükbaş hayvanlarda sürü yönetimi açısından 2 yılda 3 kuzulatma hedefinin sağlanmasında dikkat edilmesi gereken bir kriter olabileceği sonucuna varılmıştır.