Journal of Advances in VetBio Science and Techniques

Yazarlar: Miraç UÇKUN

Konular:Biyoloji

DOI:10.31797/vetbio.1014522

Anahtar Kelimeler:Biyobelirteçler,Oksidatif stres,Tatlı su midyeleri,Tebukonazol

Özet: Triazol fungusitler, geniş spektrumlu, steroidal olmayan antiöstrojenler ve çeşitli endüstriyel uygulamalar için yaygın olarak kullanılmaktadır. Toprak, su gibi çevresel ortamlarda ve canlı organizmaların dokularında bu fungusitlerin kalıntılarına rastlanmaktadır. Giderek artan toksisite raporları, triazol fungusitlerin çevre ve halk sağlığı açısından endişe verici kirleticiler olarak ortaya çıkmasına neden olmuştur. Bu çalışmada, triazol grubu fungusitlerden en yaygın kullanılan türlerinden biri olan tebukonazolün (TEB) hedef dışı organizmalar olan tatlı su midyeleri (Unio mancus) üzerindeki toksik etkileri incelenmiştir. Çalışmada, 96 saat boyunca dört TEB konsantrasyonuna (1.5, 15, 150 ve 1500 µg Aİ L-1) maruz bırakılan midyelerin solungaç ve sindirim bezlerinde çeşitli oksidatif stres parametreleri [toplam antioksidan konsantrasyonu (TAC), toplam oksidan konsantrasyonu (TOC), oksidatif stres indeksi (OSI), glutatyon (GSH), malondialdehit (MDA)], antioksidan enzimler [(süperoksit dismutaz (SOD), glutatyon peroksidaz (GPx), glutatyon S-transferaz (GST), glutatyon redüktaz (GR)] ve biyotransformasyon enzimlerinden karboksil esteraz (CaE) aktivitesi değerlendirilmiştir. TEB’e maruz kalmanın, hem solungaçta hem de sindirim bezinde kontrole göre önemli oranda TAC, OSI, MDA seviyelerini arttırdığı, TOC ve GSH düzeylerini düşürdüğü, SOD, GPx, GST aktivitelerini arttırdığı, GR ve CaE’yi ise inhibe ettiği gözlenmiştir. Sonuç olarak, TEB’in U. mancus’da önemli toksik etkiler oluşturduğu ve tatlı su ekosistemlerinde yaşayan midyelerin TEB’e maruz kalma tehdidi altında olabileceği söylenebilir.

---